Liderlik Yolculuğunuzun Her Aşamasında Karşılaşacağınız En Önemli Zorluklar

“Keşke şimdi bildiklerimi o zaman bilseydim.”
Bir süredir yöneticilik yapıyorsanız eminim siz de bu ifadeye katılıyorsunuzdur. İlk kademe yöneticiden orta yöneticiye ve üst düzey lidere kadar liderlik yolculuğunun her aşamasının kendi zorlukları ve tuzakları vardır.
İster yöneticiliğe adım atmak isteyen bir bağlı çalışan olun, ister liderlik yolculuğunda eski olun, yol boyunca karşılaşacağınız ortak zorlukların farkında olmanız önemlidir. Önünüzdeki araziyi bilmek, karşınıza ne çıkarsa çıksın başarılı bir şekilde dolaşmaya hazır olmanıza yardımcı olacaktır.
Sorun
Bu yaygın liderlik zorluklarını keşfetmeden önce, görmezden gelinen ama apaçık ortada olan gerçeği görmemiz lazım: ilk kez liderlik rolüne terfi eden çoğu kişinin ne yaptığına dair en ufak bir fikri yok.
Çoğu kurum için ortak uygulama, en iyi performans gösterenleri liderlik pozisyonlarına terfi ettirmektir. Ne yazık ki, şirketler genellikle bu insanları bu rollere hazırlamakta iyi bir iş çıkarmıyor. Aslında, liderlerin %87’si yeni rollerini üstlenmeden önce daha fazla eğitim almış olmayı istiyor.
Yüksek performanslı bir çalışan olmak, çoğu zaman harika bir yönetici olacağınız anlamına gelmez. Burada söz konusu beceriler tamamen farklıdır. Çalışan olarak en iyisi, belirli görevlerde ve ilgili becerilerde yetkin olmak iken; bir lider olarak en iyisi, diğer insanlara ellerinden gelenin en iyisini yapmaları için nasıl yardım edileceğini bilmektir. Harika bir yönetici olmak zor bir iştir ve herkes için uygun olmayabilir. Son araştırmalar da bunu doğruluyor: Her on kişiden sadece biri, mükemmel yönetici olmak için gerekli niteliklere sahip.
Aslında şirketler, insanların lider olmak isteyip istemediklerini keşfetmelerine proaktif olarak yardım etseler çok daha iyi olacaktır. Çoğu çalışan, daha fazla para kazanmanın veya daha fazla sorumluluk almanın tek yolunun yöneticilik pozisyonlarına geçmek olduğunu düşünür ancak bu, insanlara liderlik etmeye başlamak için kesinlikle yanlış nedendir.
Peki, ilk kademe liderlerin, orta düzey yöneticilerin ve üst düzey liderlerin yeni rollerine geçiş yaparken karşılaşabilecekleri bazı zorluklar nelerdir? Şimdi hepsine yakından bir bakalım.
Yeni Bir İlk Kademe Liderin Yaşayacağı Zorluklar
Arkadaştan Patrona
İlk kademe liderler için ilk zorluklardan biri, arkadaşlıktan patronluğa geçiştir. Muhtemelen bir zamanlar arkadaşınız olan kişileri denetleyeceksiniz. Bu, terfi alır almaz ilişkilerinizin dinamiklerinin değişeceği anlamına gelir.
Artık dedikodulara sohbetlere katılamayacaksınız. Daha önce duyduğunuz konuşmaların aynısını duyamayacaksınız. Farklı bakılacaksınız. Bütün bunlar ilişkilerinizin tonunu değiştirir ve buna hazırlıklı olmanız gerekir.
Arkadaşlıktan patronluğa geçmeniz sayesinde bu yeni role güven duyulmasını sağlamanız gerekecek. Eski paydaşlarınız, artık onların grubunun bir parçası olmadığınız için size aynı düzeyde güven duymayacaklar.
Yeni Bir Çalışma Türü
Yeni ilk kademe yöneticiler, yönetimsel çalışmanın doğasına uyum sağlamalıdır. Takviminiz artık size ait olmayacak ve çalışmalarınız çok daha bölünmüş olacak. Günleriniz biraz daha kaotik olacak çünkü genellikle anın sorunlarıyla uğraşacaksınız.
Buna karşılık, yönetici olmayan çalışanlar zamanları üzerinde çok daha fazla kontrole sahip. Genellikle kendi takvimlerini yönetirler ve asıl endişeleri kendileri ve kendi işleri ile ilgilidir.
Şef olmak, takviminize farklı bir sorumluluk ve görev karışımı getirecektir. Sürekli bir konudan diğerine git-gel yapmak zorunda kalacaksınız. Bir ilk kademe lideri olarak, zamanınızı nasıl kullandığınız konusunda çok daha gayretli olmanız gerekecek.
Ustalaşmak için Yeni Beceriler
İnsanları denetlemek için farklı beceriler gereklidir. Sizi bir çalışan olarak en çok katkıda bulunan kişi yapan şey, bir ilk kademe lideri olarak yeni hedeflerinizle pek alakalı olmayacaktır.
Kuruluşunuz liderlik eğitimi sağlamıyorsa, proaktif olarak yeni pozisyonunuzun taleplerini karşılamanıza yardımcı olacak yaklaşımlar aramalısınız. Eğitim fırsatlarını keşfetmek, kitap okumak veya mentorluk için deneyimli bir liderle bağlantı kurmak, yeni bir yönetici olarak yetkinliğinizi geliştirmek için uygun stratejilerdir.
Yeni Bir Orta Düzey Yöneticinin Zorlukları
Duygusal Zekayı Geliştirmek
Duygusal zekayı geliştirmek, yeni bir orta düzey yöneticinin geliştirmesi gereken ilk becerilerden biridir. Kontrol alanınız, bir şef olduğunuz zamana göre daha büyük olacaktır. Muhtemelen hem başarılı (bağlı) çalışanları hem de şefleri yöneteceksiniz. Bu da kendinizi ve çalışanlarınızı daha iyi anlamanız gerektiği anlamına geliyor.
Empati, duygusal zekanın önemli bir parçasıdır. Bazıları bunu en önemli liderlik becerisi olarak görüyor. İyi liderler, insanlarını anlamaya ve onlara yardım etmeye çalışırlar. Salgın bunu daha da önemli yaptı. Herkes mücadele etti ve acı çekti. Liderlerin de empati göstererek, anladıklarını ve önemsediklerini göstermeleri gerekiyor.
Liderlik Bakış Açınızı Geliştirmek
Bir orta düzey yönetici olarak, şeflik aşamasını atlatmış olacaksınız. Şimdi sizin için, “Kariyerimle yapmak istediğim şey bu,” diyerek ilk adımı atmanın zamanı geldi.
Büyük liderler, neyi temsil ettiklerini bilirler ve bunu insanlarla paylaşırlar. Onları neyin motive ettiği, kendilerinden ne bekledikleri ve başkalarından ne bekledikleri konusunda net olmaları gerekir. Liderlik bakış açınızı netleştirmek, lider olarak tam potansiyelinizi ifade etmek ve yüksek performanslı bir takım oluşturmak için çok önemlidir.
Güven İkilemleri
Bir orta düzey yönetici olarak kaçınılmaz bir şekilde, kendinizi ortada sıkışıp kalmış, dağılmış hissettiğiniz zamanlar olacak. Mesela hem çalışanlarınızın çıkarlarını savunmak hem de kuruluşun güvenini korumak zorunda kalmak gibi. Ne yaparsanız yapın, muhtemelen bir tarafla güven inşa edecek ve diğer tarafın güvenini sarsacaksınız.
Bu durumları bütünlük, şeffaflık ve güvenilirlikle ele almaya hazır olmanız gerekir. Her iki tarafla da güven inşa etmek için bu zorlukları fırsatlara dönüştürmeniz gerekecek. Zor, ama mümkün.
Yararlı bir not da, harika liderliğin ilişkiler ve sonuçlarla ilgili olduğunu hatırlamaktır. İkisi uyum içinde çalışmalıdır. Dinamik bir dengedir. Kurumlar farklı dönemlerden geçer. Buna göre bazen sonuçlara, bazen de ilişkilere daha fazla öncelik verilir.
Yeni Bir Kıdemli Liderin Zorlukları
Rol Model Olma
Üst düzey bir liderlik pozisyonuna geçiş yaptığınızda, en büyük zorluklardan biri, insanların kuruluşta nasıl davranması gerektiğine dair bir rol model olmaktır. Kıdemli liderler, kabul edilebilir ve kabul edilemez davranışları belirler.
Bu kıdemli pozisyonu üstlendiğinizde, rol model olduğunuz davranışlara dikkat etmelisiniz çünkü daha alt pozisyonlardaki insanlar sizi izleyecek. Aslında, daha alt pozisyonlardaki insanlar bilinçaltında beden dilinizi ve konuşma kalıplarınızı kopyalayabilir. Kıdemli bir lider olduğunuzda, ilişkilerin önemini unutacak kadar organizasyonun işlerine karışmamanız gerektiğini unutmayın. İnsanlar sizi örnek alacak.
Kıdemli liderler genellikle tek boyutlu olarak görülür. Birçok kişi sizi yalnızca bir sahnede veya tüm çalışanların katıldığı şirket toplantılarında görecek. Bu bakış açısıyla sizinle ilgili kalıcı izlenimler oluşturabilirler. Kıdemli liderler, bazı çalışanlar için neredeyse filmlerde yer alan, gerçek insan gibi görünmeyen karakterler gibi bile olabilir. İşte bu yüzden, liderlik ettiğiniz kişilerle kişisel bağlantılar geliştirmeye daha da fazla önem vermelisiniz.
Orta düzey yöneticiyken liderlik bakış açınızı geliştirip sunduysanız, üst düzey bir lider olduğunuzda bunun gerçekten faydasını göreceksiniz. Hikayenizi uzun süredir insanlarla en iyi şekilde paylaştığınız için sizi biliyorlar, bu nedenle çoğu insan sizi zaten umutları, hayalleri ve korkuları olan bir kişi olarak tanıyacak; tıpkı kendileri gibi.
Zihniyet Değişimi
Kıdemli bir lider olduğunuzda zihniyette bir değişiklik gereklidir. Bu da, yönetimsel bir yaklaşımdan başkalarının lideri olma hissine geçiştir. Artık başarılı (bağlı) çalışanları görevlerinde yönetmeyeceksiniz—insan yönetiminden sorumlu yöneticilere liderlik edeceksiniz. Düşüncenizin doğası daha bütünsel, daha stratejik ve daha az taktiksel hale gelecektir.
Kültür Yaratıcıları
Kıdemli liderler, bir kuruluşun kültürünün standart taşıyıcılarıdır. Kültürü “burada işlerin yapılma şekli” olarak tanımlarsak, neyin kabul edilebilir neyin kabul edilemez olduğunu, kıdemli bir liderin davranışı belirler. Bu liderler insanların iş yerindeki tutumlarına yön verirler.
Liderlik Bir Yolculuktur, Varış Noktası Değil
Bunlar, liderlerin, liderlik merdivenini tırmanırken karşılaştıkları zorluklardan birkaçıdır. Ama bu konuda uyarıyı erkenden duyan erken önlem alır. Artık liderliğin evrimsel gelişimini bildiğinize göre, yolculuğa hazırlanabilirsiniz!
Randy CONLEY
“The Top Challenges You’ll Face at Each Stage of Your Leadership Journey” adlı makalesinin çevirisidir.