Sessiz İstifa’da Liderlik Fırsatını En Üst Düzeye Çıkarmanın 4 Yolu

Sessiz istifa. Kulağa sessiz gibi gelen bu iki kelimeden oluşan bir fenomen, son zamanlarda kesinlikle bir kargaşaya neden oldu, değil mi?

Bir mağarada mahsur kaldıysanız, dünyayla tüm iletişiminiz kesildiyse ve tüm bu “sessiz istifa”dan bihaberseniz, sizi çabucak bilgilendireyim.

Nisan 2021’de Çin’deki bir çalışanın TikTok paylaşımı viral oldu. Bu kişi, işin/işimizin, hayatın; her şeyin başı ve sonu olduğu fikrini darmadağın etti. Ki bu da katı iş etiğiyle bilinen bir kültürde oldukça radikal bir şey. Çalışmak için ruhunu satmak yerine, kelimenin tam anlamıyla “yan gelip yatma” gibi bir anlama gelen tang ping‘den bahsetti. Türkçe’de genellikle “ağırdan almak” deriz. Bilirsiniz, sadece ağırdan al, sakin ol ve rahatla. İş yerinde aşırıya kaçma, sadece beklentileri karşılamak için gerekeni yap ve gerisini bırak.

Viral sosyal medya gönderilerinden biri oldu ve haberler hızla yayıldı. Tüm kültürlerden çalışanlar iş-yaşam dengesine yeni bir bakış açısı kazandırmak hakkında açık yüreklilikle konuşmaya başladı. Bugün, sessiz istifa konusu, dünyanın her yerindeki insanların bu salgın sonrası dünyada, çalışmanın rolünü yeniden değerlendirmelerine neden olan küresel bir medya gündemi haline geldi ve işverenler sonuçlarla yüzleşmek zorunda kaldılar: artık verilen görevden fazlasını ortaya koymaya istekli olmayan çalışanlar.

Sessiz İstifa = kayıtsızlık

Son zamanlarda uyandırdığı bu büyük yankıya rağmen, aslında sessiz istifa yeni bir sorun değil. Bu sadece eski bir soruna verilen yeni bir isim: kayıtsızlık

Meslektaşım Kathy Cuff’ın yakın zamanda bu konu hakkında yazdığı gibi, en son Gallup anketine göre Amerikalı çalışanların %50’sinin işine karşı kayıtsız olduğu tahmin ediliyor. 2000 yılından başlayarak, çalışan bağlılığı %30 civarında seyretti. İşi baltalayıcı şekilde hareket eden çalışanların yüzdesi, özellikle pandeminin etkisiyle son birkaç yılda büyük bir sıçrama yaptı. Herkes; işin, hayatlarında oynadığı rolü temelde yeniden değerlendiriyor ve sonuçlar bu sessiz istifa dalgasında ortaya çıkıyor.

Bir Liderlik Fırsatı

Liderlerin; sessiz istifayı, yönetilmesi gereken bir zorluk olarak görmek yerine, bir fırsat olarak görmesini tavsiye ediyorum.

İnsanlar, yaptıkları işin getirisine değmediğini düşündükleri için sessizce işi bırakıyorlar. Birçoğu ancak ve ancak karşılığında bir değer elde edeceklerini düşünüyorlarsa hala iş için fazladan çaba göstermeye istekli. Bu değer mutlaka para ile ilgili olmak zorunda değil. Yapılan anketlerde, insanların işle ilgili en çok neye değer verdikleri sorulduğunda, kariyer gelişimi, özerklik, takdir ve başarıların fark edilmesi gibi şeylerin ücretten daha yüksek sıralarda yer aldığı görülüyor.

Bu büyük bir fırsat. Bir lider olarak hem onların gelişimlerine ve ilerlemelerine ilişkin hedefler hem de bu hedeflere ulaşmalarında onlarla nasıl ortaklık kurabileceğiniz hakkında içtenlikle konuşmak için bulunmaz bir dönem.

Takımınızla bu tür görüşmeleri nasıl yapabileceğinizden emin değilseniz, işte atmanız gereken dört adım:

1. Dikkatle bağ kurun. Sessiz istifa sürecinde gibi görünen bir takım üyeniz varsa, sorunu dikkatli ve empatik bir şekilde ele alın. Kişiyi suçlamadan veya yargılamadan gerçeği açıkça kabul edin. Düşünün, aslında suçlanacak bir şey yok. Bir kişinin iş tanımındaki görevlerinden fazlasını yapmaması yanlış mı? Ben “hayır!” derdim. Ancak bu düşüncenin arkasındaki motivasyonu ortaya çıkarmak lider olarak sizin için önemlidir. Çalışan kullanıldığını mı düşünüyor? Yoksa iş ile ilgili kayıtsız olmalarına neden olan bazı yaşam koşulları mı var? Herkesin durumu farklıdır, bu nedenle bireysel olarak takım üyelerinizin ihtiyaçlarını keşfetmek, dinlemek, desteklemek, empati kurmak ve gerçekten anlamak için zaman ayırın.

2. Takdiri dile getirin. Ken Blanchard ve benim birlikte yazdığımız Simple Truths of Leadership: 52 Ways to Be a Servant Leader and Build Trust adlı son kitabımızda paylaştığımız liderlik ipuçlarından biri olan 35 numaralı gerçek: İnsanlar ne kadar umursadığınızı bilene kadar ne kadar bildiğinizi umursamazlar.

Pek çok insanın sessiz istifa sürecinde olmasının temelinde, yeteri kadar değerli ve takdir edilmiş hissetmemeleri yatar. Kurumun onları takdir ettiğine inanmazlar. Bir lider olarak, bu inancı tersine çevirmek için muazzam bir fırsatınız ve sorumluluğunuz var. İnsanlara,  yaptıkları iş ile kurumun amacı arasındaki bağı gösterin. Elinizden geldiğince, uygun şekilde katkılarının fark edildiğini gösterin ve ödüllendirilmelerini sağlayın. İnsanlar kendilerini değerli hissettiklerinde ve kendilerinden daha büyük bir şeyin parçası olduklarında, doğal olarak kendilerinden beklenen işten fazlasını ortaya koyarlar.

3. Seçenekleri keşfedin. Büyüme, gelişme ve fırsat eksikliği; sessiz istifanın diğer önemli etkenleridir. Takım üyelerinin şirket içinde bir kariyer yolu olduğunu görmelerine yardımcı olmak, birçok lider için, özellikle de geçmiş yıllara kıyasla daha az yukarı yönde yükselme imkânının olduğu, günümüzde yaygın olan yatay organizasyon yapılarında zor olabilir. Kariyer gelişimi; artık yalnızca bir üst pozisyonu veya terfiyi kazanmakla ilgili değildir. Hatta birçok Y ve Z Kuşağı bunun yerine beceri ve deneyim geliştirme arayışındadır.

Bu kariyer keşif süreci, siz ve çalışanlarınız arasındaki görüşmelerle başlar. En iyi yöneticilerin çalışanlarına düzenli olarak sorduğu 10 soru hakkında yazdığım bir makaleyi ve arkadaşım Julie Winkle-Giulioni’nin en yeni kitabı olan Promotions Are SO Yesterday’I size kaynak olarak önerebilirim.

4. Bağlılık sözü verin. İnsanlar, onların haklarını arayacak ve hatta bazen de savunacak bir liderin özlemini çekiyor. Onlar için mücadele edecek, işlerini iyi bir şekilde yapmalarına yarayacak kaynakları onlara sağlayacak ve arzu ettikleri ödülleri ve takdirleri onlara vermeye çalışacak bir lider istiyorlar. İnsanlar, kendilerine inanan bir liderin peşinden gitmek için fazlasıyla çaba gösterecektir. Çalışanlarınızın onların tarafında olduğunuzu bilmesini sağlayın. Onların kahramanı olmak için elinizden geleni yaparken, olduğunuz gibi görünmenize saygı duyacak ve buna değer verecekler. Katkı ve katılımlarının arttığın göreceksiniz.

Sessiz istifa, liderlerin çalışanlarıyla gerçek ve empatik bir şekilde bağ kurması için altın bir fırsattır ve bu fırsatlar pek sık ortaya çıkmaz. Birinin sessiz istifa sürecinde olduğunu düşünüyorsanız, korkmayın. Bunun yerine, onlarla bu konuda konuşmak için cesaretinizi toplayın. Sohbete dikkatle yaklaşın, ne kadar takdir edildiklerini bilmelerini sağlayın, işte büyüme isteklerini karşılamak için seçenekleri keşfedin ve önümüzdeki günlerde onlarla birlikte yürümeyi taahhüt edin. Ekip üyeleriniz bunu takdir edecek ve siz de bu konuda iyi hissedeceksiniz. Bu bir kazan-kazan!