Takdir ve Eleştiri Oranı Ne Olmalı?
Bir keresinde genç bir hanımla sohbet ederken ona yöneticisini sevip sevmediğini sordum.
“Fena değil” diye yanıt verdi. “ Sanırım iyi iş çıkardığımı düşünüyor.”
“Bunu nereden biliyorsun” diye sorduğumda, aldığım yanıt :“Son zamanlarda bana pek fazla çıkışmadı” idi.
Maalesef aynı burada olduğu gibi; yanlış bir şey yapılmadığı sürece pek çok yöneticiden bir şey duymak mümkün değildir. Bu gerçekten de çok kötü bir durum. İnsanları iyi bir şey yaparken yakalamanın yanı sıra, onları takdir etme gerekliliği konusuna çok önem veriyorum.
Daha önce bağlı çalışanlara yöneticiler tarafından yapılan eleştirilerin ve takdirlerin tablo haline getirilerek ölçüldüğü bir kurumsal çalışmada yer almıştım. Çalışmanın sonucuna göre, sağlıklı bir çalışma ortamı için, yönetici ile çalışan arasında gerçekleşecek olumsuz etkileşimlerin en az dört katı olumlu etkileşim olması gerekir. Demek ki oran 4/1’dir.
Her bir eleştiri sonrası sadece bir takdir olduğunda, insanlar yöneticileri ile olan ilişkilerini olumsuz algılıyorlar. Oran değiştiğinde ve her bir eleştiriye iki takdir olduğunda (2/1), insanlar yöneticilerinin hala kendilerini devamlı eleştirdiklerini düşünüyor. Bir eleştiriye dört takdir olduğunda ise (4/1) insanlar yöneticileri ile aralarında olumlu bir ilişki olduğu görüşündeler.
Olumsuz yoruma karşılık dört olumlu yorum olduğunda, kişinin eleştiriye yaklaşımı daha pozitif olur. Çok açıkça anlaşılıyor ki; bir yöneticinin yeteri kadar takdir etmemesi durumunda, çalışanlar onun olumsuz ya da adaletsiz olduğunu düşünürler. Peki, takdiri nasıl geliştireceğiz. Yanıt basit: İnsanları doğru işler yaparken yakalayın ve onlara Bir Dakika Yöneticisi’nde önerdiğimiz “Bir Dakika Takdiri” ile yaklaşın.
Bir Dakika Yöneticisi kitabımızda merhum Spencer Johnson ile bu “Bir Dakika Takdirleri” hakkında yazmıştık. Aşağıdaki adımları takip ettiğinizde takdir işe yarayacaktır.
- Takdiri hak eden davranışı veya işlerini gördüğünüz anda insanları takdir edin. İltifatları sonraya saklamayın, dile getirilmemiş takdir bir işe yaramaz!
- Açık ve net bir biçimde o kişiye neyi iyi yaptığını açıklayın.
- Doğru yaptığı şey hakkında ne kadar iyi hissettiğinizi ve o iyi şeyin kurum için ne kadar yararlı olduğunu söyleyin. Başka bir deyişle iyi davranışları büyük resim ile ilişkilendirin.
- Bir takdirde bulunduğunuzda verdiğiniz mesajın algılanması ve sindirilmesi için bir süre bekleyin. Kişinin yaptığı şey ile ilgili olarak iyi hissetmesi için bir süre verin.
- Kısa bir aradan sonra kişiye aynı iyi davranıştan daha fazlasını beklediğinizi söyleyin.
- Ona güvendiğinizi ve kurumda başarılı olabilmesi için onu desteklediğinizi net bir şekilde aktarın.
Bu adımlar sadece bir dakika içerisinde basit ve samimi bir şekilde takdir etmenize yardımcı olacaktır. Bir Dakika Takdir’leri moral ve verim anlamında oldukça etkilidir ve kurumunuzda tutarlı bir 4/1 oranı yakalamanız için müthiş bir yöntemdir.
Ken Blanchard
