Sizi Daha İyi Bir Dinleyici Yapacak 6 Uygulama
“Coronavirüs salgınından çıkmaya başladığımız günlerde bir de devam eden ırkçılık sorunlarıyla sarsıldık. Belki de bugünler çok önemli bir liderlik becerisini gözden geçirmek için çok uygun: dinlemek.
İster iş yeri ister evde olsun, sıklıkla bir zorluğun üstesinden gelmek, konuşmayı bırakıp dinlemeye başlamakla mümkün olur. Çok sevdiğim ve sık sık yaptığım bir şaka vardır; tanrı dinlediğimizden çok konuşmamızı isteseydi iki ağız verirdi.”
Wendell Johnson’un Harvard Business Review’da yayınlanan araştırmasında, dinleme sürecinde nelerin yanlış gittiği konusunda bir inceleme yapılıyor. Johnson, bu araştırmasında beyinlerimizin doğal işleyişi içerisinde konuştuğumuzdan daha hızlı düşündüğünü ortaya koyuyor. Bir konuşmayı dinlerken, beynimiz konuşan kişinin dedikleri dışında o anda başka konuları da düşünmeye zaman bulabiliyor. Böylece duyduğumuz kelimelerin yanında kendi düşüncelerimizi de dinliyoruz. Genellikle konuşmaya geri dönebiliyor ve karşımızdakinin dediklerine odaklanabiliyoruz, fakat kendi düşüncelerimizi o kadar uzun süre dinliyoruz ki karşımızdakinin söylediklerinin bir kısmını kaçırmış olabiliyoruz. Dinleme becerilerinizi geliştirmek için bu altı uygulamayı hayata geçirmeyi öğrenin.
- Araya Girme İsteğinize Direnin. Bazen insanlar, düşüncelerini açık ve kesin olarak ifade etmek için zamana ihtiyaç duyarlar. Özellikle de dışa dönük bir kişiyseniz, insanların cümlelerini bitirme ya da onların cümlelerini kendi düşünce ve fikirleriniz ile tamamlama isteğinize hâkim olun.
- Vücut Diline Dikkat Edin. Kulaklarınız kadar gözleriniz ile de dinleyin. Kişinin yüzünü ve vücut hareketlerini izleyin. Göz temasından kaçınıyorlar mı? Seslerinin tonu nasıl; işittiğiniz özgüven mi, şevk mi yoksa belki de rahatsızlık mı? Kendi sözsüz işaretleriniz konusunda dikkatli olurken, karşınızdakinin sakin davranışlarının sağladığı ipuçlarının farkına varın. Örneğin vücut diliniz, karşınızdaki kişinin konuşmasına devam etmesi için onu cesaretlendiriyor mu yoksa sessizce onlara durmalarını mı söylüyor?
- Sorular Sorun. Bunun sorgulama veya kontrol ile ilgisi yok. Tam olarak ne söylendiğini anlamanıza yardımı olacak bilgi, düşünce ve fikirleri aramak için üzerinde iyice düşünülmüş sorular sorun. Konuşmayı cesaretlendirmek için açık uçlu sorular sorun; “Bana bu konuyu biraz daha açar mısın” gibi. Anladığınızdan emin olmak için netleştirici sorular sorun; “Bu ne zaman oldu?” gibi. Daha derin düşünmeyi teşvik etmek için yöneltimli sorular sorun; “Sence buna sebep olan neydi?” gibi.
- Hislerini Yansıtın. Karşınızdaki kişinin ifade ettiği her duyguyu kabullenin/aldığınızı belirtin ve yargılamadan ona hissettiklerini yeniden ifade ederek/özetleyerek/ söyleyerek onlara anladığınızı gösterin. Böylece ona sadece hislerini anlamakla kalmayıp hisleriyle empati yaptığınız mesajını da vermiş olursunuz.
- Açıklamak/yorumlamak. Yine, kendi düşünceleriniz ile yanıt verme güdünüze hâkim olun/direnin. Onun yerine, kişinin söylediği şeyleri kendi kelimeleriniz ile yeniden ifade edin. Böylece ona, söylediklerini duyduğunuzu gösterir ve doğru duyduğunuz konusunda da ona güvence vermiş olursunuz.
- Özetleyin. Tüm görüşme esnasında söylenenleri özetleyin. Aynı kelimeleri söylemeye çalışmayın. Önemli olan ana noktaları ve söylenenlerin genel akışını yakalamak. İşte burası kişinin anlattıklarının sonucunu ona geri aktarıp, anladığınızı göstermek isteyeceğiniz yer.
Bu uygulamalar kolay değil, uzmanlaşmak için gerçekten de zaman ve çaba gerekiyor. Fakat bir kez ustalaştığınızda daha tatmin edici ilişkiler kurabileceksiniz. Aynı zamanda açık olmayan iletişimin getirdiği birçok hata, hayal kırıklığı ve etkisizliğin önüne geçmiş olacaksınız. Birbirimizi dinlemeyi öğrenmiş olsak evlerimizin, iş yerlerimizin, ülkemizin ve hatta dünyanın nasıl daha iyi bir yer olabileceğini bir düşünsenize!
Dinlemek, bir SLII® Lideri’nin altı destekleyici mikro becerilerinden biridir. Önümüzdeki haftalarda bu mikro becerilerinden birkaçını daha keşfetmeye devam edeceğim. Takipte kalın!
Ken Blanchard
Bu makale The Ken Blanchard Companies resmi blog sayfalarından Ken Blanchard’ın yazılarının yer aldığı howwelead.org sitesinde yer alan “6 Practices That Will Make You a Better Listene” adlı makalenin yerelleştirilmiş halidir.
Birthday photo created by freepic.diller – www.freepik.com