Yöneticinize Geribildirim Vermek ve Geribildirimi Nezaketle Karşılamak
Geribildirim. Doğru bir şekilde verildiğinde geribildirim, başarılı bir iş ilişkisinin yararlı ve üretken bir parçası olabilir. Ancak birçok insan için olumsuz duygular uyandırabilir. Çoğu insan (yöneticiniz dâhil) geribildirim karşısında eleştirilmiş, kendisinden şüphe edilmiş veya azarlanmış hisseder ve bir meslektaşa veya bir bağlı çalışana geribildirim vermek ne kadar zorsa, yöneticinize geribildirimde bulunmak daha da zordur―söylediklerinizin onlara ne kadar yardımcı olacağını bilseniz bile.
Yöneticiye Nasıl Geribildirim Verilir
Size bir örnek vereyim. Yıllar önce, bir işletme okulunda birkaç ilginç ders verirken yeni bir dekan geldi. Dekan, hizmetkâr liderliğin erken bir biçimi olan katılımcı yönetim hakkında çok şey yazmıştı ama uygulamıyordu. Fakültenin katılımı olmadan her türlü kararı tepeden inme alıyor, işletiyor ve idare ediyordu. Birkaç fakülte lideri, tutarsız davranışları hakkında onunla yüzleşmeye karar verdi. Sorun ne miydi? Hiçbiri onunla yüzleşmeden önce bu adamla gerçekten bağ kurmamıştı. Sonuç olarak her birini sırayla ofisinden kovdu.
Bu, insanlar üst yönetime geribildirim vermek için yola çıktıklarında yaygın bir hatadır: yüzleşmeden önce bağ kurmayı unuturlar. Başka bir deyişle, geribildirimlerini paylaşmadan önce liderleriyle bir ilişki kurmadılar. Hiyerarşiyi etkilemeye çalışırken, mevkî gücünüz olmadığını, en iyi ihtimalle yalnızca kişisel gücünüz olduğunu hatırlamak önemlidir. Bu nedenle, onlarla bağ kurmadan önce bir lider geribildirimi verdiğinizde, bunu ne kadar nazikçe verdiğiniz pek önemli değil; iyi karşılanmama ihtimali oldukça yüksek!
Benim durumumda, diğer öğretim üyeleriyle aynı fikirdeydim ve dekanın karar verme tarzı konusunda da endişeliydim. Ama geribildirimimle ona ulaşma şansım olmadan önce onunla bir tür ilişki geliştirmem gerektiğini fark ettim.
Biriyle ilişki kurmak, bankaya para yatırmak gibidir. O kişiyle aranızdaki ilişkiyi geliştirdikçe kişiler arası banka hesabınız büyür. Geribildirim sağlamada ne kadar iyi olursanız olun, bunu yaptığınızda, hesaptan bir şeyler çekilir. Bu nedenle, bazı şeyleri dengelemek için ilişkinizde iyi deneyimler olması iyidir. Dekanla herhangi bir mevkî gücüm olmadığı için, tarzının yarattığı olumsuz etki hakkında onunla konuşmadan önce banka hesabımı oluşturmam gerektiğine karar verdim.
Bir gün onu koridorda gördüğümde, yazma becerisine ne kadar hayran olduğum hakkında yorum yaptım. (Bu bir gerçekti.) Sonra dedim ki, “İyi bir dergide yayınlanmasını umduğum bir makale üzerinde çalışıyorum. Yazma tecrübenizi benimle görüşmeye vaktiniz olur mu? Son taslağımı sizinle paylaşmak ve geribildiriminizi almak isterim.”
Dekan hemen cevap verdi: “Seninle bir araya gelmeyi çok isterim.”
Buluştuğumuzda, dekan benim için her türlü yararlı geribildirimde bulundu. Daha sonra, bir takip toplantısının sonunda, gelişigüzel bir şekilde, “Ken, sence bu okuldaki bazı problemli kişilerle nasıl başa çıkmalıyız?” dedi. Aldığım anahtar kelime “biz” idi. Şimdi, dekanla olan kişiler arası banka hesabımda biraz param olduğunu biliyordum―kişisel güç. Bu yüzden, karar verme şeklinde bir değişikliğin nasıl yardımcı olabileceği hakkında onunla konuşabileceğimi düşündüm ve artık benimle rahat hissederek, savunmaya geçmeden dinleyebilirdi.
Başkalarının Size Geribildirim Vermesini Kolaylaştırın
Liderlik pozisyonunda mısınız? İnsanlardan geribildirim alıyor musunuz? Yöneticiye geribildirim vermek çoğu insana doğal gelmiyor. Kötü haber getiren elçi olmaktan korkabilirler, bu yüzden açık sözlü olmaktan çekinebilirler. Ancak meslektaşım Rick Tate’in sözlerini unutmayın: “Geribildirim, şampiyonların kahvaltısıdır!”
Kendinizi ulaşılabilir ve bağ kurması kolay hale getirin. Söyleyeceklerini gerçekten duymak istediğinizi ve savunmaya geçmeyeceğinizi bilmelerini sağlayın. Geribildirim alırken, çalışanlarınızın size bir hediye verdiğini unutmayın. Söyleyeceğiniz ilk şeyin “Teşekkür ederim” olduğundan emin olun. Ardından “Bu çok yardımcı oluyor. Bilmem gerektiğini düşündüğün başka bir şey var mı?”
Tecrübelerime göre, çalışanlarınızdan geribildirim almak için kapıyı açtığınızda, liderlik stilinizi geliştirmek için kullanabileceğiniz birçok değerli hakikati öğreneceksiniz.
Hiyerarşinin ister yukarısında isterse aşağısında olsun, yargılamadan geribildirim vermek ve almak, hem harika ilişkiler hem de harika sonuçlar elde etmeye çalışan herhangi bir lider için olabilecek en iyi uygulamadır.
Ken Blanchard
