Önce Lider Güvenmeli

Güven, her sağlıklı ilişkinin temelidir. Warren Buffet bir keresinde güveni, soluduğumuz havaya benzetmişti. “Var olduğunda, kimse gerçekten fark etmez. Ama olmadığında, herkes fark eder,” demişti.

Bir iş ilişkisinde, güven oluşturmak için ilk hamleyi yapmak bir lider olarak size düşer. Bu, mevki veya unvanları nedeniyle otomatik olarak kendilerine güvenildiğini düşünen birçok lider için genellikle sürpriz olur. Aslında bunun tam tersi geçerli olabilir. Yani, daha fazla mevki gücüne sahip olduğunuz için insanlar size karşı temkinli davranabilir. Bu nedenle önce liderlerin güven oluşturmaları çok önemlidir.

Çalışanlarınıza Güven Duymak Nasıl Olabilir?

Çalışanlarınıza güven duymakla ilgili en sevdiğim hikayelerden biri Ritz-Carlton Otellerinin kurucularından olan Horst Schultze’un hikayesidir. Kapsamlı bir eğitimden sonra Horst’un çalışanlarına, bir sorunu çözmek için kimseye danışmadan kullanabilecekleri 2.000 dolarlık bir gizli bir bütçe verildi. İşte güven duymak tam olarak budur!

Bir gün, Atlanta’daki bir Ritz-Carlton tesisinde kalmakta olan bir iş adamının Hawaii’ye uçması gerekiyormuş, çünkü ertesi gün saat 13:00’te uluslararası şirketine önemli bir konuşma yapacakmış. Gitmek için hazırlanırken tam organize olamamış ve biraz dağılmış. Havaalanına giderken, konuşması sırasında ihtiyaç duyacağı tüm sunumlarının olduğu dizüstü bilgisayarını odasında unuttuğunu fark etmiş. Uçuşunu değiştirmeye çalıştıysa da başaramamış. Bunun üzerine Ritz-Carlton’ı aramış ve “Kaldığım oda numarası şu ve bilgisayarım da orada odada olmalı. Oda servisine söyleyin onu alsınlar ve bir gecede bana getirsinler. Yarın sabah 10’a kadar teslim edeceklerini garanti etmeliler çünkü saat 13.00’daki konuşmam için bilgisayara ihtiyacım var,” demiş.

Ertesi gün Horst sık sık yaptığı gibi otelde gezinirken, oda servisi bölümüne gittiğinde, Mary’nin orada olmadığını fark etmiş ve nerede olduğunu sormuş. İş arkadaşları Hawaii’de olduğunu söylemişler. “Hawaii mi? Orada ne işi var?” diye sormuş.

Kendisine bir misafirin, bugün saat 13.00’da yapacağı konuşma için gerekli olan bilgisayarını odasında unuttuğunu ve Mary’nin de aynı gün teslim kurye/kargo hizmetlerine pek güvenmediğini söylemişler. Şimdi Mary’nin tatile gittiğini düşünebilirsiniz ama bir sonraki uçakla geri dönmüş. Ve sizce onu ne bekliyordu? Horst’tan bir takdir mektubu ve otel içerisinde devamlı gelen tebrikler ve el sıkışmalar.

Önce Tedbirli Olun, Sonra Risk Alın

Tabi ki liderlerin herkese körü körüne güvenmesi gerektiğini söylemeye çalışmıyorum. Bu pek akıllıca olmaz. Liderlerin güven vermeden önce bir bireyin güvenilirliğini değerlendirmeleri gerekir. Örneğin, Ritz-Carlton çalışanı Mary güvenilirdi çünkü eğitimini ve oryantasyonunu tamamlamıştı ve güvenilir olduğu biliniyordu.

Birine güvenmekte tereddüt edebileceğiniz riskli bir durumla karşı karşıya olduğunuzu düşünün.

• Bu kişi veya durum hakkında size güven veren nedir?
• Sizi endişelendiren nedir?
• Endişe duyduğunuz alanları da ele alarak nasıl güven verebilirsiniz?

Bir sonraki adım, güven duymak için risk almaktır. Riske atılacak bir şey yoksa güvene ihtiyacınız yoktur. Söz konusu, kesin veya garanti olan bir şeydir. Ancak risk (yani mesela bir başkasına olan inancınızın sarsılma ihtimali) varsa işte o zaman güven vermeniz gerekir.

Güven tesadüfen oluşmaz. Bir ilişkide güvenin gelişmesi için, taraflardan birinin karşılık göreceği umuduyla güven oluşturma kararı vermesi gerekir. Ernest Hemingway, “İnsanları güvenilir kılmanın yolu onlara güvenmektir,” derken bunu basit ama etkili bir şekilde özetlemiştir. Başka bir deyişle, sağduyunuzu kullanabilseniz de, ilk hamleyi yapana kadar birine güvenip güvenemeyeceğinizi gerçekten bilemezsiniz.

Bir noktada, bir lider olarak güven vererek ve sorumluluğu çalışanlarınıza devrederek risk almalısınız. Öncelikle, hedef konusunda net olduklarından emin olun. İyi bir iş çıkarmak için doğru kaynaklara, becerilere ve eğitime sahip olduklarından emin olun ve sonra bırakın yapsınlar.

Önce güven duyarak, saygı göstermiş ve iyi niyet yaratmış olursunuz. Kısa süre içinde çalışanlarınız başkalarına güven ve saygı duyarak sizin davranışınızı taklit etmeye başlayacaktır. Güvenin norm olduğu bir işyerinde insanlar daha fazla iş birliği yapar, daha iyi sonuçlar üretir ve daha fazla eğlenir.

Güven oluşturma ve diğer güçlü liderlik uygulamaları hakkında daha fazla bilgi edinmek için, güven uzmanı Randy Conley ile birlikte yazdığım yeni kitabımız The Simple Truths of Leadership Playbook‘u satın alabilirsiniz. Arzu ederseniz 21 Şubat 2024 Çarşamba günü saat 18.00’de gerçekleştirdiğimiz webinar kaydını buradan izleyebilirsiniz.

Ken Blanchard

Ken Blanchard’a ait blog sitesi howwelead.org’da yer alan “Leaders Must Extend Trust First” adlı makalenin çevirisidir.