Üretken Yapay Zekâ: Gerçeği Abartıdan Ayırmak
Yapay zekâ ile ilgili bazı hurafeleri yıkmanın zamanı geldi. İnsanları yapay zekaya karşı biraz temkinli olmaya teşvik ediyoruz. Ancak bir yandan da tamamen karşı çıkmalarına neden olacak korkulara kapılmalarını istemiyoruz. Gerçeği kurgudan ayırmamız lazım. İnsanlar teknolojinin neyi yapıp neyi yapamayacağı konusunda tamamen bilgi sahibi değiller. Yapay Zeka(YZ) hakkında pek çok yanlış bilgi olduğunun farkındayız; ancak YZ yarın canlanıp sokaklarda yürümeye başlamayacak.
OpenAI ve Google gibi şirketler, verileri güvende tutamazlarsa insanların modellerini kullanmak istemeyeceklerinin farkındalar. Yapay zekanın bir araç olarak ancak onu kullanan insan sayısı kadar faydalı olduğunu biliyorlar ve piyasa ihtiyacına cevaben, adımlarını hızlı bir şekilde atıyorlar. Bu şirketlerin, kişi ve kuruluşların bilgilerinin güvende olduğundan emin olmak için hem araç hem de koruma önlemlerinde hızlı iyileştirmeler görmeye devam edeceğiz.
Tarihsel Bir Perspektif
Yine de bir dakikalığına durup düşünelim. İnsanlar ve teknoloji arasındaki bu gerilim yeni bir şey değil. Bu kaygılar sanayi çağı ve hatta daha öncesine kadar uzanıyor. 1800’lerin sonu ve 1900’lerin başında insanlar yeni makinelerin artık kendilerine ihtiyaç kalmamasına sebep olacağından endişe ediyorlardı.
Bazı açılardan haklıydılar. O yıllarda büyük bir değişim yaşandı. Makineler insan gelişimi için bir nimetti. Ürünlerin seri üretimi arttı ve ortalama bir insan için daha erişilebilir hale geldi. Tıptaki gelişim hızlandı. Ve evet, ortalama bir birey için emek tanımları değişti ve artık aynı işler için aynı oranda insana ihtiyaç kalmadı.
Ancak bu dönem aynı zamanda uzman mesleklerin ve diğer işlerin yükselişine de yol açtı. İnsanlar şehirlere taşındıkça ve kırsal alanlardan uzaklaştıkça, temizlik, altyapı ve trafik gibi alanlarda yeni işler ortaya çıktı. Bu da doktorlara, avukatlara, inşaat işçilerine vb. duyulan ihtiyacın artmasına yol açtı. İnsanlar gereksiz değildi. Aslında, makine çağının başlattığı birçok değişikliği desteklemek açısından rolleri giderek daha önemli hale geldi.
Korkuyla Mücadele Etmek ve Kontrolü Ele Almak
Üretken Yapay Zekanın ortaya çıkışı kesinlikle bu tip bir yoğun endişe barındıran anlardan biri. YZ ile ilgili endişeleri görmek için sosyal medya tavşan deliğinde çok fazla dolaşmanıza gerek yok. Bunların bazıları gerçek, bazıları ise hayal ürünü. Yapay zekanın bizim için ne anlama geldiğini anlamak için çabalıyoruz. Tehlikeleri neler ve bu beni nasıl etkileyecek gibi sorulara yanıt bulmaya çalışıyoruz. İnsanların zaten sahip olduğu korkuları artıran derin sahtekarlıklar (deep fake) gibi en kötü durum senaryolarına bakıyoruz.
Peki ya değişimin ortasında ortaya çıkan diğer düşünceler? YZ; her gün tekrar tekrar yaptığınız ve zihin uyuşturan ya da gerekli ama ilgi çekici olmayan günlük işleri bir kenara bırakmamızı sağlayabilir mi? YZ’yi bu tür görevlerde kullanabilirsek, etrafımızla daha fazla bağ kurabilir, daha insanî, daha yaratıcı, yenilikçi ve üretken olabileceğimiz işlere zamanımız kalır, öyle değil mi?
Neyin kontrolümüz dışında olduğunu merak etmek yerine, sorulacak daha akıllıca sorulardan bazıları şunlar:
- Bu aracı bizi daha verimli ve üretken kılmak için nasıl kullanabiliriz?
- Bu aracı bizi daha kapsayıcı ve bilgili kılmak için nasıl kullanabiliriz?
Kontrol sorusunu tersine çeviriyoruz. Yapay zeka üzerinde nihai kontrole sahip olanlar bizleriz. İhtiyacımız olan işi yapmasını nasıl sağlayacağımızı bulmak bize bağlı.
Blanchard’da, bir yılı aşkın süredir yapay zekayı keşfetmeye çalışıyoruz. Konuya eğildik, beyin fırtınaları düzenledik, farklı yapay zeka araçlarını inceledik ve başarılı olmak için neye ihtiyacımız olduğunu ve yapay zekanın nasıl bir rol oynayabileceğini bulmaya çalıştık. Sonuç olarak, hem şirket içinde hem de müşterilerimiz için bazı heyecan verici çalışmalarımız var.
Bu süreç her kurum için farklı görünecektir. Ancak hem bireyleri hem de kurumları bu aracı anlamaya, kendileri için anlamlı olduğu yerlerde benimsemeye ve sektörlerinde öncülük etmeye teşvik ediyorum. Yapay zeka, insan performansı ve işyeri verimliliği için bir fark yaratan unsur olacak. Hatta şimdiden öyle.
Üretken Yapay Zeka Üzerine Bir İK Öğrenme ve Gelişim Rehberi Konulu Webinarda Bize Katılın
Hızlı bir Webinar formatında yapay zeka hakkında daha fazla bilgi mi arıyorsunuz? 29 Mayıs’ta gerçekleştirilecek bu özel programda bize katılın. Yapay zekanın farklı yönleri hakkında yedi ila on dakikalık kısa sunumlar için Blanchard’ın Liderlik ve İnovasyon Laboratuvarı ekibinden meslektaşlarım bana katılacak. Etkinlik ücretsizdir. Kayıt olmak için buraya tıklayın!
April Hennessey
April Hennessey’in “Generative AI: Separating Truth from Hyperbole” adlı makalesinin çevirisidir.