Çalışanlarda Sorumluluk Duygusunu Geliştirmek
Hesap verebilirlik kelimesini sevmem. Bunu kullanmak beni bir şekilde beni rahatsız eder. Hesap verebilirlik üzerine konuştuğumuzda, kişinin yetersiz veya sözlerini yerine getiremeyecekmiş gibi olmasına yoğunlaşırız. Dolayısıyla, zamanımızın ve enerjimizin çoğunu, kişinin hesap verebilir olup olmadığına adar, bunun için sistemler, süreçler ve sonuçlar yaratmak için tüketiriz.
Ben sorumluluk kelimesini tercih ediyorum. Sorumluluk benim için daha pozitif bir ifadedir. Öncelikle yaklaşımınız şudur: kişiyi sadece ona gereken kaynakları ve eğitimi sağlarsanız sorumlu tutabilirsiniz. Kişi sorumlu ise başka bir şey için endişelenmenize gerek yoktur. Sorumluluk hesap verebilirliği besler. Sorumluluğa yoğunlaşmak meselenin köküne inerken, hesap verebilirliğe odaklanmak sadece performans meselelerinin semptomlarına odaklanır.
Dolayısıyla, liderler çalışanlarına sorumluluk duygusunu geliştirmelerinde nasıl yardım edebilir? İyi bir başlangıç için bu beş adımı öneriyoruz:
1. Motive edici bir iş ortamı yaratın – Kimseyi motive edemezsiniz. (Ne? Az önce kimseyi motive edemeyeceğimizi mi söyledi? Bu bir lider olarak benim temel sorumluluklarımdan biri değil mi?)Evet az önce dediğim gibi kimseyi motive edemezsiniz. Herkes kendi motivasyonundan kendi sorumludur. Sizin yapabileceğiniz şey, insanların daha özerk hissedecekleri, daha nitelikli ilişkiler kuracakları ve işlerindeki yeterliliklerini geliştirecekleri bir iş ortamı sağlamaktır. Özerklik, ilişki kurmak ve yeterlilik kişinin optimal motivasyona sahip olmasını sağlayan değişkenlerdir ve lider olarak görevimiz, çalışanlarımızın potansiyelini ortaya çıkaracak bir iş ortamı sağlamaktır.
2. Çalışanlarınızın hedef belirleme konusunda yönetimi mümkün olduğunca ele almasına izin verin– Kendi yaşadıklarınızı düşünün. Bir hedefe ne zaman kendinizi gerçekten adamıştınız? Hedefi kendiniz oluşturduğunuzda veya hedef oluşturulurken katkıda bulunduğunuzda mı yoksa size doğrudan atandığında mı? Büyük olasılıkla hedef belirleme sürecine dahil olduğunuzdadır, çünkü işi sahiplenirsiniz. Sizin hedefiniz olur, bir başkasının değil. Çalışanlarınız hedefleri belirleme sürecine dahil edilirse daha fazla sorumluluk gösterirler.
3. Beklentiler konusunda açık olun – İnsanlar sorumluluğu üstlenecek ve sorumlu biri gibi davranacaklarsa, verdikleri sözlerle ilgili beklentileri iyice anlamalıdır. İnsanların hesap verememesiyle ilgili yaşadığımız sıkıntıların başında beklentilerin yeterince açık olmaması geliyor. İnsanların hedefin niçin önemli olduğunu, ne zamana kadar tamamlanması gerektiğini ve başarılı bir sonucun tam olarak ne olduğunu bildiğinden emin olun.
4. Doğru liderlik stilini kullanın – Çalışanlarınızın her hedef için farklı yeterlilik ve bağlılık düzeyi vardır. Hedefi gerçekleştirmek için ihtiyacı olan yönlendirme ve desteği onlara sağlamak sizin görevinizdir. Bunun için esnek olmalısınız. Çalışanlarınızı sorumluluk ve başarı için hazırlamazsanız, bu sizin hatanızdır. Onların değil.
5. İzin verin – Görevlerini yerine getiremediklerini veya ya da yan çizdiklerini gördüğünüzde kontrolü ele almak kolaydır. Ancak bu çalışanlarınıza sorumluluk bilincini geliştirmelerinde yardım etmez. Yalnızca stres seviyenizin ve iş yükünüzün artmasına neden olur. Çalışanlarınızı doğru bir şekilde eğitir ve ihtiyaç duydukları araçları onlara sağladıysanız, onlara izin vermelisiniz. Başarılı olmak veya başarısız olmak onlara kalmış.
Bu beş adım ile işe başlamak sorumluluğu çalışanlarınıza verir. Sorumlulukla ilgili bu adımların temelini oluşturan liderlik zihniyeti, güveninkiyle aynıdır. Ralph Waldo Emerson “İnsanlara güvenirseniz onlar da size sadık olacaktır; insanlara çok iyi davranırsanız, onlar da kendilerini en iyi şekilde göstereceklerdir.” demiştir. Sorumluluğu üstlendiklerinde ve sorumlu bir çalışan gibi davrandıklarında hesap verebilirlik süreçleriyle ilgili endişelenmenize gerek olmayacak.
Yazar Hakkında
Randy Conley The Ken Blanchard Companies güven uygulama lideridir.
