Güçlü Liderlik Öz Farkındalıkla Başlar
Blanchard’ın 2023 Trendleri Raporu’na göre, öz farkındalık geleceğin liderlerinde bulunması gereken en önemli liderlik becerilerinden biri. Ancak bunun eksikliği, liderlerin giderek daha üst mertebedeki yöneticilik rollerine adım atarken karşılaştıkları en büyük zorluklardan biri. Öz farkındalık sadece etkili liderlik için bir ön koşul değil, aynı zamanda her türlü etkili insan etkileşimi için de gereklidir.
En iyi liderler yüksek derecede öz farkındalığa sahiptir. Bu liderler kendilerini, ihtiyaçlarını, güçlü-zayıf yönlerini ve mizaçlarını bilirler. Düşüncelerinin, duygularının ve kişisel motivasyon kaynaklarının farkındadırlar. Davranışlarının çevrelerindeki insanları nasıl etkilediğini ve takımları için güvenilir hizmetkâr liderliği nasıl modelleyeceklerini bilirler.
Öz farkındalığa sahip liderler, liderlik konusunda özel bir bakış açısına sahiptir. Kendileri hakkında bilgi sahibi olmak, hem bir insan hem de bir lider olarak, şu anda oldukları kişi olmalarını sağlayan insanlar, deneyimler ve değerler konusunda daha dikkatli olmalarına yardımcı olur.
Sizin Egonuz Nasıl?
Öz farkındalıktan yoksun liderler genellikle kontrolsüz kalmasına izin verdikleri egolara sahiptir ve bu da yavaş ama emin adımlarla liderlik becerilerinin aşınmasına yol açar. Bu liderler kendilerini evrenin merkezi olarak görürler. Kendi gündemlerini, güvenliklerini, statülerini ve memnuniyetlerini liderlik ettikleri, yani aslında liderin yanlış yönlendirilmiş düşünce ve eylemlerinden direkt olarak etkilenecek olan kişilerin üstünde tutarlar.
Bir lider olarak, öz değeriniz başarılarınıza ve başkalarının sizin hakkınızda ne düşündüğüne bağlıysa, sağlıklı bir kişisel imajı sürdürmeniz giderek zorlaşır. Neden mi? Çünkü performansınız, tıpkı herkesinki gibi, günden güne değişir ve insanların yargıları da değişkendir. Yani kendinize verdiğiniz değer günlük olarak değişebilir. İnsan egosunun başarı önünde engel teşkil etmesinin iki nedeni olan sahte gurur ve korku arasında sıkışıp kalmak kolaydır.
- Sahte gurura sahip liderler genellikle kontrolcü olarak görülürler. Ne yaptıklarını bilmeseler bile yüksek bir güç ihtiyaçları vardır. Hatalı oldukları herkes tarafından açıkça görülse bile haklı olduklarında ısrar ederler.
- Korkuyla hareket eden liderler genellikle hiçbir şey yapmayan yöneticiler olarak nitelendirilir. Hata yapma korkuları ve diğer güvensizlikleri onları harekete geçmeleri gerektiğinde harekete geçmekten alıkoyar. Nadiren etrafta olurlar ve olduklarında da çatışmadan kaçınırlar ve pek yardımcı olmazlar.
Aşırı aktif bir ego ile birleşen öz farkındalık eksikliği, normalde harika olan bir lideri alaşağı edebilir. Egonuzun sizi en iyi benliğiniz olmaktan veya başkalarının içindeki en iyiyi ortaya çıkarmaktan alıkoymasına izin vermeyin.
Bir Lider Olarak Size Güvenilebilir mi?
Etkili liderlik içeriden başlar. Gerçekten güvenilir bir lider olmak için, öncelikle kendinizi bilmelisiniz. Sonra da başarılı olmak için neye ihtiyacınız olduğunu bilerek güçlü bir öz farkındalık duygusuna sahip olmalısınız.
Bir lider olarak öz farkındalığınızı artırmanıza yardımcı olmak için, liderlerin ABCD güven modelimizde bulunan dört unsurda güvenilirliklerini ölçmek için kullanabilecekleri bir değerlendirme geliştirdik:
- A-Yetkin: Rolünüzde yeterlilik sergiliyor musunuz?
- B-İnanılır: Dürüstlükle nasıl hareket edeceğinizi gösteriyor musunuz?
- C-İlgili: Başkalarını önemsediğinizi gösteriyor musunuz?
- D-Sağlam: Güvenilir olduğunuzu gösteriyor musunuz? Güvenilirlik sergiliyor musunuz?
Daha da fazla öz farkındalık kazanmak için, takım üyelerinizin her birinin aynı değerlendirmeyi doldurmasını ve sizi güvenilirliğinize göre derecelendirmesini öneriyoruz. Her lider, çalışanlarından kendilerini güvenilir bir lider olarak değerlendirmelerini isteyecek kadar savunmasız değildir. Açıkçası ben bunu yaptım ve bunun alçakgönüllü ama aydınlatıcı bir deneyim olduğunu gördüm!
Önemli not: Öğrenebileceklerinize hazır olduğunuzdan emin olun. İnsanları bu potansiyel olarak hassas alanları tartışmaya davet ettiğinizde, dinlemeye hazır olmalısınız. Geribildirimin bir hediye olduğunu unutmayın. Bir liderin geribildirim aldığında söylemesi gereken sadece iki şey vardır: “Teşekkür ederim,” ya da “Biraz daha anlat”.
Endişelenmeyin; bir lider olarak kendiniz hakkında yeni bir şeyler öğrenmek asla kötü bir şey değildir. Bir Dakika Yöneticisi’nden bir ipucu: Bir şeyi doğru yaptığınızı fark ederseniz, kendinize Bir Dakika Takdiri verin. Ve eğer bir alanda yoldan çıktığınızı fark ederseniz, kendinize Bir Dakika Yeniden Yönlendirmesi yapın ve doğru yola geri dönün.
Kendinizin ne kadar farkında olursanız, çalışanlarınıza o kadar iyi hizmet edebilir, onlarla ilgilenebilir ve onlara liderlik edebilirsiniz; bu da her yönde güven ve farkındalık yaratır. Kendinin farkında olmak, egonuzu kontrol altında tutmak ve nasıl daha güvenilir olunacağını öğrenmek, daha yüksek bir seviyede liderlik yapmanın parçalarıdır.
KEN BLANCHARD
Ken Blanchard’ın “Great Leadership Starts with Self-Awareness” adlı makalesinin çevirisidir.
