2024’te İnsanları Doğru Bir Şey Yaparken Yakalayalım

İnsanları doğru bir şey yaparken yakalamak ve onları takdir etmek, yıllar önce öğrendiğim, sonra da hemen uygulamaya ve öğretmeye başladığım zamansız bir ilkedir. Başkalarının içindeki en iyiyi ortaya çıkarmak için güçlü bir araçtır. Bu nedenle, bu yıl ‘kişisel’ bir Yeni Yıl kararı almak yerine, bunu dünyanın her yerindeki liderlerle paylaşmak istiyorum: 2024 yılını “İnsanları Doğru Bir Şey Yaparken Yakalama Yılı” yapın.

Ancak bu kararın sadece bize bağlı çalışanlarla ilgili olmasını istemiyorum. Eş düzeylerimizi de doğru bir şey yaparken yakalayalım. Yöneticilerimizi de doğru bir şey yaparken yakalayalım. Ortaklarımızı, çocuklarımızı, akrabalarımızı ve arkadaşlarımızı doğru bir şey yaparken yakalayalım. Ve son olarak kendimizi de doğru bir şey yaparken yakalayalım!

Birini doğru şeyler yaptığı için nasıl takdir edeceğinize dair bir örnek olarak, Spencer Johnson ile birlikte yazdığımız çok satan Bir Dakika Yöneticisi (One Minute Manager)’da yer alan Bir Dakika Takdiri’nin temellerini burada bulabilirsiniz.

1. Kişiyi takdire değer bir davranışını gördükten sonra mümkün olan en kısa zamanda takdir edin.
2. Çok spesifik ifadelerle, kişiye neyi doğru yaptığını söyleyin.
3. Size nasıl hissettirdiğini söyleyerek iyi davranışlarını daha geniş bir çerçeveyle ilişkilendirin.
4. Ardından kişiye yaptığı şey hakkında iyi hissetme fırsatı vermek için kısa bir süre bekleyin.
5. Kişiyi olumlu davranışını sürdürmesi için teşvik edin.

Bu hala geçerli olan bir kavram, aslında şirketimizin tüm eğitim programlarında ve yayınlanmış 70 kitabımın çoğunda yer alıyor. Birini doğru ya da doğruya yakın bir şey yaparken yakaladığınızda onu takdir edin.

Çalışanlarınızı yakalayın

Büyük liderler için insanların çabalarını takdir etmek ve ilerlemelerini teşvik etmek sağduyulu bir davranıştır. Bu lider davranışları olumlu bir döngü oluşturur: Liderlerin takdirleri insanların kendilerini iyi hissetmelerine yardımcı olur, kendilerini iyi hisseden insanlar iyi sonuçlar üretir ve iyi sonuçlar üreten insanlar da kendilerini iyi hisseder.

Yaptığınız bir şeyden gurur duyduğunuz ama kimsenin bunu fark etmediği bir zamanı düşünün. Bu size kendinizi nasıl hissettirdi? Şimdi de iyi bir şey yaptığınız ve bunun için takdir edildiğiniz ya da övüldüğünüz bir zamanı düşünün. O zaman kendinizi nasıl hissettiniz? İkisi arasındaki fark neydi?

Not: Bir Dakika Takdiri, pohpohlama ile aynı şey değildir. Gerçeklere ve verilere dayandığı için güven oluşturan ve iletişimi geliştiren bir ifadedir. “İyi iş çıkardın” ifadesi yakınlık kurmak için yeterince spesifik değildir. Ancak bir lider şöyle derse: “William, haftalık raporunu bana zamanında gönderdiğin için minnettarım. Bana doğru bilgiler sağladı ve teslim tarihlerime yetişmemi kolaylaştırdı. Aynen böyle devam,” derse, liderin takdirini açıkça ifade etmiş olur ve bu da William’ın moralini yükseltir ve takımın önemli bir üyesi olduğunu fark etmesine yardımcı olur. İnsanları bir şeyleri doğru yaparken yakalamak memnuniyet sağlar ve iyi performansı motive eder.

İş arkadaşlarınızı yakalayın

Takım arkadaşlarınızı birbirlerini doğru bir şey yaparken yakalamaları ve birbirlerinin ilerlemelerini takdir etmeleri için teşvik edin. Bu tür bir yoldaşlık, meslektaşlar arasında güven oluşturmak için önemli bir adım olabilir ve bu da herkesin işi hakkında iyi hissetmesini sağlar. İnsanlar samimi takdirlerden asla sıkılmazlar. Motivasyon, moral ve ivme için iyidir.

Yöneticinizi yakalayın

Yöneticinizi en son ne zaman takdir ettiniz? Bağlı çalışanlarınızı ve iş arkadaşlarınızı takdir etme konusunda iyi olsanız bile, yöneticinizin çabalarını en son ne zaman takdir ettiğinizi hatırlamak için uzun uzun düşünmeniz gerekebilir.

İnsanların, liderlerinin kendi yöneticilerinden olumlu geribildirim aldığını hayal etmesi kolaydır. Ancak yöneticinizin şöyle dediğini duymanın sizin için ne kadar anlamlı olacağını bir düşünün: “Bu arada, takımımıza kazandırdığınız heyecan verici yeni müşteri hakkında bilgi verdiğiniz için teşekkürler. Bu haberi tüm şirkete gönderilen bir e-postada okumak yerine direkt olarak sizden almak harika bir duygu.” İlişkinize bağlı olarak, yöneticinize yazdığı bir blog yazısı veya ilgili liderlik tarzı hakkında iltifat etmek de uygun olabilir.

Ailenizi yakalayın

Bu ilke evdeki ilişkilerin gelişmesine de yardımcı olabilir. Aile üyelerimiz ve arkadaşlarımız hakkında hissettiğimiz olumlu duyguları ifade etmek önemlidir, böylece bu ilişkiler sağlıklı kalır. Eşinizi, çocuklarınızı ya da ebeveynlerinizi, kardeşlerinizi veya arkadaşlarınızı düzenli olarak doğru şeyler yaparken yakalayın. Mükemmel anı beklemeyin; söyledikleri veya yaptıkları iyi bir şeyi görür görmez veya duyar duymaz, hatta o kişi hakkında olumlu bir düşünceye sahip olduğunuzda bile bunu yapın.

Örneğin, okul çağındaki çocuğunuz yatağını topluyor ya da ödevini sormadan yapıyorsa, çabalarını fark ettiğinizi ve takdir ettiğinizi ona hemen bildirin. Yeğeninizi arayın ve yeni işinden dolayı tebrik edin. Ya da zor bir dönemden geçmenize yardımcı olan bir arkadaşınıza teşekkür etmek için bir kart gönderin.

Kendinizi Yakalayın

Bu yıl bir Yeni Yıl kararı aldınız mı? Eğer yapmadıysanız, size eşlik edecek birileri var. Yeni bir YouGov anketi, ABD’deki yetişkinlerin yalnızca %34’ünün 2024 için bir karar aldığını gösteriyor. Neden mi? Çünkü insanlar Yeni Yıl kararlarının başarılı olmaktan ziyade genellikle başarısızlıkla sonuçlandığına inanıyor. Kendilerini başarılı ya da başarısız olarak değerlendiriyorlar; ikisinin arası yok.

Ancak bir önceki yılın kararının başarısız olduğunu düşünen pek çok kişi, aslında belirledikleri asıl hedefe teknik olarak ulaşamamış olsalar bile, yıl boyunca hayatlarının o alanında büyük ilerleme kaydetmiş olabilirler.

Unutmayın, Bir Dakika Yöneticisi (The One Minute Manager)’da Spencer Johnson ve ben, takdirin sadece birini (kendiniz de dahil olmak üzere) doğru bir şey yaparken yakaladığınızda değil, aynı zamanda birini yaklaşık olarak doğru bir şey yaparken yakaladığınızda da verilebileceğini belirtiyoruz. Dolayısıyla, kararınıza sadık kalarak bu alanda önemli iyileştirmeler yaparsanız, bu benim nazarımda takdire değer bir şeydir! Şimdi sağ elinizi sol omzunuza, sol elinizi de sağ omzunuza koyun ve kendinize sarılın.

Aferin size! Hadi yeni yıl gelsin bakalım!

Herkesi yakalayın!

Bir şeyleri doğru yapan insanları yakalamaktan kaynaklanan iyi duygular alışkanlık yaratabilir. Kendinizi yan komşunuza, yoga öğretmeninize, postacınıza ya da marketteki kasiyer veya görevlilere takdirlerinizi iletirken bulursanız şaşırmayın.

Paylaşılmayan iyi düşünceler anlamsızdır. Ancak olumlu takdir, hem takdiri verende hem de alan kişide önemli bir enerji artışı yaratır. Öyleyse 2024’te hepimiz doğru bir şey yapan kişileri yakalayalım!

Ken Blanchard

Ken Blanchard’ın sadece kendi yazılarının yer aldığı www.howwelead.org adlı blogunda yer alan “Let’s Catch People Doing Something Right in 2024” adlı makalesinin çevirisidir.