Yönetici/Çalışan Arasındaki Geribildiriminin İki Yüzü

Çoğu kimse için geribildirim verme veya alma fikri olumsuz duyguları çağrıştırır. İnsanlar bunu eleştiri, şüphe duyma veya tersleme olarak algılayabilir. Ancak her düzeyde, uygun şekilde verilen ve alınan geribildirim, başarılı bir iş ilişkisinin faydalı ve verimli bir parçası olabilir.
Yöneticiye geribildirim vermek
Bir takım üyesine geribildirimde bulunmak bazen çok zor gelebilir. Bazen de söylemeniz gereken şeyin onlara fayda sağlayacağını düşünüyor olsanız bile yöneticinize geribildirimde bulunmak daha zor görünebilir. Ancak geribildiriminizin yöneticinizin tüm dikkatini çekme olasılığını artırmanın bir yolu var.
Yıllar önce üniversitede ders verirken, yeni bir dekan geldi. Dekan, (hizmetkâr liderliğin önceki bir biçimi olan) katılımcı yönetim hakkında çok şey yazmıştı ama kesinlikle bunların hiçbirini uygulamıyordu. Fakültenin herhangi bir katılımı olmaksızın, zamanının tamamını yukarıdan aşağıya her türlü kararı alarak geçiriyordu. Arada bir, bir öğretim üyesi, tutarsız davranışları ile ilgili olarak onunla konuşmaya karar verirdi. Peki burada sorun ne idi sizce? Onunla yüzleşmeden önce hiçbiri bu adamla kişisel bir bağ kurmamıştı. Sonunda hepsi sırayla soluğu kapı dışında alıyordu.
Üst yönetime geribildirim vermek için yola çıkan insanlar genellikle şu hatayı yaparlar: Yüzleşmeden önce bağ kurmayı unuturlar. Geribildirimlerini paylaşmadan önce liderle bir ilişki, bir bağ kurmadılar. Hiyerarşiyi etkilemeye çalışırken, kişi üzerinde herhangi bir konum gücünüz olmadığını unutmamak önemli. Bu nedenle, bir liderle bağ kurmadan geribildirim verdiğinizde, bu muhtemelen iyi karşılanmayacaktır.
Etkilemenin en iyi yolu
Benim durumumda, genel olarak dekanın okul ile ilgili olarak kat etmek istediği yolu anladım ve bunu kabul ettim. Ancak fakültenin geri kalanı gibi ben de onun ilginç karar verme tarzı konusunda endişeliydim. Ona geribildirim vermeden önce onunla bir tür ilişki geliştirmem gerektiğini fark ettim.
Biriyle ilişki kurmak, bankaya para yatırmak gibidir ve o kişiye geribildirimde bulunmak, ne kadar incelikli olursa olsun, o kişilerarası banka hesabından bir şeyler çeker. Bu nedenle, her şeyi dengelemek için hesabınızda biraz iyi niyet olsa iyi olur. Bu sebeple de tarzının yarattığı olumsuz etki hakkında dekanla konuşmadan önce banka hesabımı oluşturmam gerekiyordu.
Bunu aklımda tutarak, onu bir gün koridorda gördüm ve yazma becerisine ne kadar hayran olduğum hakkında yorum yaptım. (Gerçekten de böyle hissediyordum.) Sonra, “İyi bir dergide yayınlanmasını umduğum bir makale üzerinde çalışıyorum. Benimle buluşmak için vaktiniz olur mu? Son taslağımı sizinle paylaşmak ve görüşlerinizi almak istiyorum,” dedim.
Dekan hemen cevap verdi: “Sizinle buluşmaktan memnuniyet duyarım.”
Bir araya geldiğimizde, dekan benimle her türlü yararlı geribildirimini paylaştı. Daha sonra, bir takip toplantısının sonunda gelişigüzel bir şekilde, “Ken, sence bu okuldaki bazı kişilerle nasıl başa çıkmalıyız?” dedi. Aldığım anahtar kelime bizdi. Artık dekanla olan kişiler arası banka hesabımda biraz param olduğunu biliyordum, bu yüzden karar verme tarzındaki bir değişikliğin nasıl yardımcı olabileceği konusunda onunla konuşmakta kendimi özgür hissettim. Artık benimle rahat hissettiği için savunmaya geçmeden dinleyebilirdi.
Onun gözünde iyi görünmek için dekana yaranmaya çalışmıyordum. Sadece gardını biraz düşürmesini umuyordum. Bu şekilde, o ve ben onun liderlik tarzını değiştirmenin ve karar verme konusunda fakülte ile yan yana çalışmanın avantajları hakkında yapıcı bir konuşma yapabilirdik.
İnsanlardan geribildirim almak
Liderlik konumunda mısınız? Ekip üyelerinizden gelen geribildirimleri teşvik ediyor musunuz? Bahsettiğim gibi, yöneticisine geribildirimde bulunmak çoğu insana doğal gelmiyor. Kötü haber getiren elçi olmaktan korktukları için samimi olmaktan çekiniyorlar.
Hizmetkâr liderler geribildirim almaktan çekinmezler. Lider olmanızın tek nedeni hizmet etmektir – ve bir ekip üyesinin sunmak istediği bir fikri veya nasıl daha iyi hizmet edebileceğinize dair bir önerisi varsa, dinlemeniz gerekir. Çalışanlarınızın söyleyeceklerini gerçekten duymak istediğinizi ve savunmaya geçmeyeceğinizi bilmelerini sağlayın. Kendinizi yaklaşılabilir ve bağlantı kurması kolay hale getirin.
Geribildirim almanın en iyi yolu
Bir ekip üyesinin geribildirimlerini dinlerken, size bir hediye verdiklerini unutmayın. Kişinin ne söylediğine dikkatlice odaklanın. Konuşma sırası size geldiğinde, söylediğiniz ilk şeyin “Teşekkürler” olduğundan emin olun. Ardından “Bu çok yardımcı oldu. Bilmem gerektiğini düşündüğün başka bir şey var mı?”
Bir lider olarak, olumsuz geribildirim alırsanız, verilme şeklini göz ardı etmeye çalışın. Bu, duyduğunuz önerilerden potansiyel yararlı bilgiler olarak görüp bunlardan faydalanmanıza yardımcı olacaktır. Egonuzun, sizi en iyi halinize dönüşmenize engel olmasından veya başkalarında en iyiyi ortaya çıkarmaktan alıkoymasına izin vermeyin. Liderliğin sizinle ilgili olmadığını zaten biliyorsunuz – hizmet ettiğiniz insanlarla ilgili ve tecrübelerime göre, çalışanlarınızdan geribildirim almak için kapıyı açtığınızda, liderlik stilinizi geliştirmek için kullanabileceğiniz birçok değerli hakikati öğreneceksiniz.
İster hiyerarşinin yukarısında ister aşağısında olsun, yargılamadan geribildirim vermek ve almak, hem harika ilişkiler hem de harika sonuçlar elde etmeye çalışan tüm liderler için en iyi uygulamadır.
KEN BLANCHARD
Ken Blanchard’ın chieflearningofficer.com sitesinde yer alan “The 2 sides of boss/employee feedback” adlı makalesinin çevirisidir.